Demokrasi, modern toplumlarda uygulanabilen bir rejimdir. Bireyselleşmeye, haklar düzeninin yerleşmiş olmasına, hukuk devletine, özgürlüklerin güvence altına alınmış olmasına, siyasal ve ekonomik şeffafığa vb. dayanır. Demokratik bir sistemde, yalnızca siyaset küresi değil, ekonomi küresi de demokratik olmak zorundadır. Yani üretime olan katkı ile hasıladan alınan pay arasında derin farklılıkların bulunmaması gerekir. Daha açık bir ifadeyle, demokrasi, demokratik bir zemine dayanmazsa işlemez. Tabanı demokratik olmayan bir sistemde, seçimler sadece göstermelik olmaktan, bir tiyatro dekoru olmaktan öteye geçemezler. Türkiye'deki temel çelişki burada yer almaktadır. Zemin demokratik olmadığı için, yüzeydeki demokrasi göstermelik olmaktadır. Daha açık bir söyleyişle, demokrasi bazı kurumların (parlamento, seçim, anayasa vb.) varlığından çok, bunların işleyiş biçimine dayalıdır. Ve bundan da önemlisi, siyasal demokrasinin işleyebilmesi, ancak ekonomik alt yapının imtiyazlara göre değil de, haklara göre şekillenmiş olması halinde mümkündür.

---